เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์
เป็นเรือพระที่นั่งในการเสด็จพระราชดำเนินเลียบพระนคร โดยขบวนพยุหยาตราทางชลมารค นับเป็นเรือพระที่นั่งสำคัญ ตั้งแต่เมื่อครั้งสมัยอยุธยา โดยมีชื่อเรียกหลายชื่อ ตั้งแต่ศรีสุพรรณหงส์ สุวรรณหงษ์ จนมาเป็น "สุพรรณหงส์" ในปัจจุบัน
.
ในอดีตเรือพระที่นั่งที่สร้างมาตั้งแต่สมัยอยุธยาเริ่มผุพัง จนมาในรัชสมัยรัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ต่อขึ้นใหม่ และแล้วเสร็จในสมัยรัชกาลที่ 6 เมื่อพุทธศักราช 2454 และมีชื่อเรียกว่า เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ จนถึงปัจจุบัน
.
เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ เป็นเรือพระที่นั่งกิ่ง สร้างด้วยไม้แกะสลักปิดทองประดับกระจก หัวเรือเป็นรูปศีรษะหงส์ มีพู่ขนจามรีห้อย ท้ายเรือเป็นรูปงอนช้อย หัวเรือพระที่นั่งนี้มีโขนเรือรูปหัวของหงส์ ลำตัวเรือทอดยาวคือส่วนตัวหงส์ จำหลักไม้ลงรักปิดทองประดับกระจกมีพู่ห้อย ปลายพู่เป็นแก้วผลึก ภายนอกทาสีดำ ท้องเรือทาสีแดง ตอนกลางลำเรือมีที่ประทับเรียก ราชบัลลังก์กัญญา สำหรับพระเจ้าอยู่หัวหรือพระราชวงศ์ชั้นสูง เรือมีความยาว 46.15 เมตร กว้าง 3.17 เมตร ลึกจนถึงท้องเรือ 94 เซนติเมตร กินน้ำลึก 41 เซนติเมตร น้ำหนัก 15 ตัน
.
ครั้งหนึ่งในปีนั้น (พ.ศ.2539) คุณราตรี บัวประดิษฐ์ หัวหน้าพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เรือพระราชพิธี ได้เล่าว่าเป็นปีพิเศษที่กระบวนพยุหยาตราฯ ได้นำเรือนารายณ์ทรงสุบรรณ รัชกาลที่9 ที่เพิ่งสร้างเสร็จใหม่ๆมาแล่นเป็นเรือเอกลำแรก ทำให้เรือสุพรรณหงส์ ซึ่งเดิมเคยเป็นเรือเอกมาตลอดกลายเป็นเรือรองแล่นตามหลัง
.
เมื่อนำ เรือสุพรรณหงส์ แล่นใน แม่น้ำเจ้าพระยา ออกตามหลัง เรือนารายณ์ทรงสุบรรณ ได้สักพัก จู่ๆก็เกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝันขึ้น คือเกิดมีพายุลมแรงมากโดยที่ไม่มีวี่แววของฝนตั้งเค้าพัดมาที่เรือสุพรรณหงส์ ขณะที่เรือลำอื่นยังแล่นได้ตามปกติ แล้วเรือสุพรรณหงส์ก็เบนหัวเรือทำท่าเหมือนจะกลับอู่อยู่ท่าเดียว ทั้งๆที่เหล่าฝีพายซึ่งล้วนแต่มีฝีมือดี พยายามจะตั้งลำให้แล่นในแม่น้ำเจ้าพระยาแต่ก็ไม่เป็นผล เรือไม่ยอมไปตามจนสุดท้ายเมื่อเรือเกือบจะล่ม เหล่าฝีพายก็ต้องนำเรือกลับเข้าอู่เรือ พระราชพิธี
.
ทั้งนี้หากมาดูกันตาม ประวัติศาสตร์ กระบวนพยุหยาตราฯนั้น เรือสุพรรณหงส์เป็นเรือพระที่นั่งเอกมาตลอด แต่ในวันนั้นได้นำเรือนารายณ์ทรงสุบรรณไปแล่นเป็นเรือเอกแทน ทำให้เรือสุพรรณหงส์ไม่ยอม ซึ่งถ้าดูตามลำดับชั้นแล้วเรือนารายณ์ทรงสุบรรณเป็นเรือรูปสัตว์ที่มียศรอง เรือสุพรรณหงส์อยู่แล้ว
.
ซึ่งในการจัดริ้วกระบวนปี 2539 นั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (ร.9) ได้ทรงรับสั่งว่า "ถ้าจะให้ท่านประทับเรือนารายณ์ทรงสุบรรณก็ไม่ควรที่จะเอาเรือสุพรรณหงส์ลง เพราะกระบวนพยุหยาตรา ฯจะต้องเป็นเรือลำใดลำหนึ่งเท่านั้น”
.
ขอขอบคุณที่มา
