เคยสงสัยกันไหมว่าชีวิตของ ทาส หรือว่าของ ไพร่ ในสมัยก่อนเนี่ยมีค่าชีวิตขนาดไหน
.
วันนี้เราจะมาเล่าเรื่องคดีในสมัยกรุงศรีอยุธยาให้ฟังกัน โดยเรื่องนี้เป็นเรื่องของ 'อีเกิด' และ 'อำแดงอุ่น' ก่อนอื่นต้องบอกก่อนเลยว่าต้องใช้คำว่าอีไม่ใช่เพราะว่าจะหยาบคายหรือว่าอะไรเลย เพียงแต่ว่าในสมัยนั้นมันมีการเรียกสรรพนามแบบนี้จริง ๆ
.
โดยอีเกิดและอำแดงอุ่น ทั้งสองคนเป็นทาสและเป็นไพร่ ย้อนกลับไปในปีพุทธศักราชที่ 2136 ในช่วงนั้นเป็นยุคของพระนเรศวร อีเกิดเป็นทาสในเรือนของหมื่นยอดทอง และคลอดลูกได้ 5 เดือน ทีนี้เจ้านายของอีเกิดจึงได้ใช้ให้อีเกิดไปทำงานจำพวกขุดดินหรือฟันหญ้าหรือก็คือใช้ไปทำสวนนั่นเอง อีเกิดเลยเอาลูกไปฝากไว้กับอำแดงอุ่นให้ช่วยดูแลให้
.
แต่ว่าพออีเกิดกลับมาจากทำงานกลับต้องพบว่าลูกของตนได้เสียชีวิตไปแล้ว ซึ่งทางอำแดงอุ่นก็ได้ให้การว่า เธอได้รับฝากลูกของอีเกิดไว้ แล้วเธอต้องออกไปทำงานงมกุ้ง เลยได้นำเด็กทารกวางไว้บนเก้าอี้ตรงจุดเหนือสะพาน พองมกุ้งไปได้สักพักนึงกลับพบว่าเก้าอี้ที่เธอนำเด็กวางไว้เนี่ยมันได้คว่ำตกลงไปในน้ำเสียแล้ว เธอได้พยายามที่จะช่วยชีวิตลูกของอีเกิดอย่างสุดความสามารถแล้ว แต่เด็กน้อยก็ได้เสียชีวิตไปแล้ว
.
ซึ่งอำแดงอุ่นก็ได้สารภาพผิดทุกอย่าง และในช่วงนั้น พระนเรศวร ไม่ได้อยู่ที่ กรุงศรีอยุธยา นานถึง 2 ปี ก็เลยได้พระเอกาทศรถมาเป็นผู้ตัดสินคดีความนี้
.
ในช่วงเวลานั้นกรุงศรีอยุธยาก็มีกฏหมายที่ว่า ทุกคนที่ล้วนอยู่ในอาณาจักรนี้จะมีค่าตัวค่าชีวิต แต่ว่าราคาจะถูกจะแพงไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับวัยและเพศ
.
ในกรณีของอีเกิดและอำแดงอุ่น เด็กทารกที่เสียชีวิตมีอายุเพียงแค่ 5 เดือน ดังนั้นอำแดงอุ่นจะถูกปรับเงินเพียงแค่ 3 บาทเท่านั้น(1 บาทอยุธยา เท่ากับ 1 หมื่นบาทปัจจุบัน)
.
พอเห็นค่าชีวิตของเด็กทารกที่มันดูแล้วก็อาจจะมีคนสงสัยเหมือนตัวผู้เขียนก็ได้ว่าแล้วใครล่ะที่มีค่าชีวิตที่แพงสุด? คำตอบก็คือชายฉกรรจ์ที่มีอายุ 26-40 ปี นั่นเองหากทำชายฉกรรจ์ถึงแก่ชีวิตจะต้องจ่ายเงินชดใช้ 14 ตำลึง หรือ 52 บาท เท่ากับ 520,000 บาทไทยในปัจจุบัน ในขณะที่ค่าชีวิตของผู้หญิงที่แพงสุดก็คือราคา 48 บาท ซึ่งเป็นช่วงชีวิตระหว่าง 21-30 ปี ถ้าหากเป็นวัยชราค่าชีวิตก็จะมีราคาที่ถูกลง
.
โดยราคาที่ได้กล่าวไปข้างต้นยังไม่ได้คิดรวมกับราคาของพวกยศถา บรรดาศักดิ์อีกด้วย ยิ่งมีศักดินามาก ค่าชีวิตก็จะยิ่งแพงขึ้นไปอีก
.
แต่ส่วนมากในสมัยก่อนถ้าหากเราไปทำให้ใครถึงแก่ความตายโดยตั้งใจ โทษที่จะได้รับก็คือต้องเสียชีวิตไปตามกัน ก็คือการถูกตัดสินให้ประหารชีวิตนั่นแหละ
.
และในสมัยนั้นมันก็จะมีกฏหมายที่ถือว่าก้าวหน้าอย่างนึงก็คือว่า หากบุรุษและหญิงนางใดเนี่ยได้มีการบันดาลโทสะและลงโทษเด็กทารกด้วยการตี จะต้องได้รับโทษคือการตีเหมือนกันที่มันทวีคูณเข้าไปอีก ก็ถือว่าเป็นกฏหมายที่คุ้มครองเด็กในสมัยนั้นในระดับนึงเลย
______________________
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
-ประวัติศาสตร์สมัยอยุธยาโดย ผศ. ดร. วรางคณา นิพัทธ์สุขกิจ
-เครดิตข้อมูลโดย katecalissa
